Κάθε σύγκριση θα πρέπει να γίνεται με την αριστερή μας συνείδηση ως υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του δικαίου.
Τα έξι χρόνια του Συριακού πολέμου έχουν στοιχίσει 400.000 θανάτους και 5 εκ. πρόσφυγες, βιβλικές καταστροφές, ανείπωτο πόνο, ανθρώπινα δράματα και εξευτελισμός της ανθρώπινης ζωής.
Παρότι η Δύση είναι σε μεγάλο βαθμό υπαίτια της όλης κατάστασης στην ουσία αρνήθηκε να δεχθεί έστω και στο ελάχιστο τις συνέπειες του πολέμου και οι πράξεις της σταμάτησαν ανάμεσα στην ανέξοδη και υποκριτική ρητορική περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενώ παράλληλα η Ευρώπη έκλεινε τα εξωτερικά της σύνορα της και διπλοκλείδωσε τα σύνορα του πυρήνα της με αποτέλεσμα τον εγκλωβισμό περίπου 60000 προσφύγων στην Ελλάδα.
Το μαζικό αυτό κύμα προσφυγιάς πρωτόγνωρο για τα ευρωπαϊκά δεδομένα το αντιμετώπισε η Ελλάδα και η Ιταλία που ήταν ανέτοιμες για τέτοιες ανθρωπιστικές κρίσεις.
Η συμφωνία ΕΕ - Τουρκίας σταμάτησε μεν τις μαζικές προσφυγικές ροές προς την Ελλάδα, αλλά επιδείνωσε τις ήδη εύθραυστες συνθήκες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς δικαίου, επιβεβαιώνοντας το ρητό «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα» ενώ διαμόρφωσε τελικά δύο «κατηγορίες» προσφύγων.
α) Αυτοί που εισήλθαν μετά την συμφωνία και βρίσκονται εγκλωβισμένοι στα νησιά υποδοχής και β) αυτοί της ενδοχώρας που ήλθαν πριν την συμφωνία.
Αν και οι δύο «κατηγορίες» προσφύγων έχουν σοβαρά προβλήματα, η μεταχείριση των πρώτων από την Πολιτεία βρίσκεται στα όρια της νομιμότητας σε σχέση με την χάρτα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων διότι επιβάλει συνθήκες εγκλεισμού και περιορισμό κινήσεων των προσφύγων μέχρι να γίνει ταυτοποίηση και εξέταση πολιτικού άσυλου ως και απέλαση στην Τουρκία σε αρνητική απάντηση.
Οι διαδικασίες εξέτασης του πολιτικού ασύλου δεν πείθουν πάντα για τις δίκαιες και ευαίσθητες αποφάσεις. Σε μεγάλο βαθμό οι αιτήσεις κρίνονται ως απαράδεκτες και από νομικούς κύκλους μαθαίνουμε για την προχειρότητα των συνεντεύξεων με αποφάσεις χωρίς σκεπτικό και επιχειρηματολογία απόρριψης.
Ενδέχεται η τροποποίηση διατάξεων του Ν. 4375/2016 που καταργεί ουσιαστικά την ανεξαρτησία των επιτροπών ασύλου, να εξυπηρετεί αυτό τον σκοπό.
Τα κέντρα υποδοχής είναι υπερπλήρη, οι δε συνθήκες διαβίωσης είναι δυσβάστακτες έως απάνθρωπες και εξευτελίστηκες για την ανθρώπινη υπόσταση. Θάνατοι, αυτοκτονίες, διαμαρτυρίες, εντάσεις με μικροεξεγέρσεις και καταθλιπτικές συμπεριφορές είναι καθημερινά φαινόμενα.
Μαθαίνουμε επίσης ότι χρησιμοποιείται υπέρ το δέον η διοικητική απέλαση και κατάχρηση της έννοιας της δημόσιας τάξης και ασφάλειας με το παραμικρό παράπτωμα, ενώ οι απαράδεκτες αστυνομικές συμπεριφορές βίας και αυθαιρεσίας που δυστυχώς συνεχίζονται μέχρι σήμερα θυμίζουν άλλες εποχές.
Οι συμπεριφορές αυτές αποδεικνύουν ότι έχει επικρατήσει η αποτρεπτική λογική σε βάρος της ανθρωπιστικής, παραβιάζοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα που ρητά προβλέπονται στη Συμφωνία του Δουβλίνου.
Η αποσυμφόρηση των νησιών αρχής γενομένης των ευάλωτων πληθυσμιακών ομάδων έπρεπε να είχε ξεκινήσει εχθές.
Η κατάσταση στην ενδοχώρα είναι βέβαια πολύ καλύτερη και έχουν γίνει βήματα στην σωστή κατεύθυνση. Τα κέντρα φιλοξενίας δημιουργήθηκαν εκ του μηδενός και αυτό ήταν άθλος γιατί η Ελλάδα ήταν απροετοίμαστη για τον τεράστιο αυτό αριθμό προσφύγων Έκτοτε τα κέντρα βελτιώνονται και οργανώνονται -με αργούς βέβαια ρυθμούς- αλλά οι σκηνές έχουν αντικατασταθεί από οικίσκους, ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη πρόγραμμα φιλοξενίας των προσφύγων σε διαμερίσματα εντός του αστικού ιστού.
Επίσημο εκπαιδευτικό πρόγραμμα των προσφυγόπουλων υλοποιείται παρά τις όποιες αντιδράσεις από ακροδεξιούς και ξενόφοβους.
Το θέμα της εκπαίδευσης όμως πρέπει να επεκταθεί και στους ενήλικες λαμβάνοντας υπόψιν τις όποιες δεξιότητες τους για επαγγελματική κατάρτιση, διότι οι συνέπειες της συνεχιζόμενης απομόνωσης σε συνδυασμό με την απραξία και το αβέβαιο μέλλον τους μπορεί να τους οδηγήσει σε επικίνδυνους κοινωνικούς και ψυχολογικούς ατραπούς.
Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι έχει μεταστραφεί το κλίμα υπέρ της αποδοχής των προσφύγων αφού η πλειονότητα των Αθηναίων (57%) δηλώνει πως έδειξε αλληλεγγύη στους πρόσφυγες και παρείχαν κάποιου είδους στήριξη προς αυτούς, την μεταστροφή αυτή του κλίματος ευνόησε η γενικότερη καμπάνια της κυβέρνησης αλλά και από τις θέσεις των Ανθρωπιστικών οργανώσεων που δρουν στον ελλαδικό χώρο συμπεριλαμβανομένων των δράσεων των αλληλέγγυων, των ανθρωπιστικών οργανώσεων και μεμονωμένων πολιτών
Η προσωπική μου άποψη είναι ότι τα προβλήματα παραμένουν και τώρα που τα φώτα της δημοσιότητας έχουν στραφεί αλλού, παρατηρούμε μια φθίνουσα πορεία που αφορά την αξιοπρεπή αντιμετώπιση του προσφυγικού. Παρότι δεν υπάρχει καμμιά αμφιβολία για το πως θα προσέγγιζαν το προσφυγικό πρόβλημά οι συντηρητικές κυβερνήσεις, η σύγκριση θα πρέπει να γίνεται με την αριστερή μας συνείδηση ως υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του δικαίου.
